W czwartek nad ranem Władimir Putin ogłosił w telewizyjnym wystąpieniu rozpoczęcie „operacji specjalnej w Donbasie”. Tym samym rozpoczęła się wojna w Ukrainie, a rosyjskie siły rozpoczęły atak na ukraińskie miasta i obiekty w całym kraju. Przypominamy, co wydarzyło się w pierwszych godzinach wojny.
- W czwartek, przed godz. 4 nad ranem (polskiego czasu) Putin wydał rozkaz do ataku. W oświadczeniu powiedział, że Rosja nie może tolerować tego, co nazwał „groźbami ze strony Ukrainy” i „ostrzeżeniami przed ingerencją z zagranicy”
- Rosjanie wkroczyli do Ukrainy z każdego dostępnego im kierunku, w tym z Białorusi i okupowanego Krymu. Doszło do ataku na szereg miast w całym kraju, w tym na Kijów. Prezydent Ukrainy ogłosił stan wojenny i zerwanie stosunków dyplomatycznych z Rosją
- W sieci pojawiło się już wiele nagrań i zdjęć ukazujących pierwsze godziny konfliktu. Wybuchy w okolicy Kijowa zostały zarejestrowane w relacjach przebywających w Ukrainie korespondentów
Napięcie na wschodzie Europy eskalowało już od wielu tygodni, a kolejne ruchy rosyjskich wojsk przy granicy z Ukrainą oraz słowa rosyjskiego prezydenta coraz bardziej wskazywały na rosnące niebezpieczeństwo inwazji. Rosyjskie media od jakiegoś czasu podawały wiele fałszywych informacji dotyczących rzekomej agresji i ataków ze strony ukraińskiej, które mogłyby stanowić pretekst do rozpętania konfliktu.
21 lutego Władimir Putin uznał niepodległość tzw. donieckiej i ługańskiej republik ludowych, regionów oderwanych od Ukrainy w 2014 r.
W środę, 23 lutego, liderzy dwóch separatystycznych regionów we wschodniej Ukrainie – przywódca Donieckiej Republiki Ludowej Denys Puszylin i lider Ługańskiej Republiki Ludowej Leonid Pasicznyk – poprosili Władimira Putina o pomoc w „odparciu agresji sił zbrojnych Ukrainy w celu uniknięcia ofiar cywilnych i katastrofy humanitarnej na Donbasie”.
Ostatnie godziny przed inwazją
Pentagon raportował od środy wieczorem, że widoczne są kolejne ruchy wojsk rosyjskich. – Wskazują one, że jesteśmy potencjalnie blisko „jakiegoś rodzaju działań” – powiedział rzecznik Pentagonu John Kirby. Dodał wówczas, że rosyjskie wojska zbliżają się coraz bliżej do granic z Ukrainą i są w „zaawansowanej fazie gotowości”, by móc uderzyć w każdej chwili. Sekretarz stanu USA Antony Blinken powiedział stacji NBC, że spodziewa się ataku Rosji na Ukrainę jeszcze tej samej nocy.
Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski oświadczył w nocy ze środy na czwartek, że Rosja zatwierdziła ofensywę na Ukrainę, a rosyjski prezydent Władimir Putin nie odpowiedział na zaproszenie do rozmów. Ukraiński prezydent odwołał się też do narodu rosyjskiego. – Rosjanie i Ukraińscy są różni, ale to nie jest powód do tego, aby być wrogami. Ukraina nie chce wojny, ale nasz kraj będzie się bronić, jeśli będzie taka potrzeba – dodał.
Atak Rosji na Ukrainę. Rozkaz Władimira Putina
W czwartek, przed godz. 4 nad ranem prezydent Rosji wydał rozkaz przeprowadzenia „specjalnej operacji wojskowej” na ukraińskim Donbasie. Władimir Putin powiedział, że Rosja nie może tolerować tego, co nazwał „groźbami ze strony Ukrainy” i „ostrzeżeniami przed ingerencją z zagranicy”.
Putin w telewizyjnym wystąpieniu stwierdził, że operacja militarna na Donbasie ma na celu „ochronę tamtejszej ludności”, że okoliczności „wymagają od Rosji zdecydowanych działań” i że „Rosja nie zamierza okupować Ukrainy”. Dalej Putin stwierdził, że ogłosił początek „specjalnej operacji wojskowej”, by „zdemilitaryzować” i „zdenazyfikować” Ukrainę.
Prezydent Rosji wezwał ukraińskich wojskowych do złożenia broni i niewykonywania „przestępczych rozkazów”, a władze Ukrainy nazwał „juntą, która działa przeciwko narodowi” oraz „neonazistom”, którzy przejęli władzę.
– Ukraina stała się ofiarą niesprowokowanego i nieusprawiedliwionego ataku rosyjskich sił zbrojnych. Rosja jest odpowiedzialna za śmierć i destrukcję, które ten atak przyniosą
– powiedział Biden, dodając, że „świat pociągnie Rosję do odpowiedzialności”.
Ostrzał miast i obiektów wojskowych w Ukraini
Natychmiast po oświadczeniu wystosowanym przez Putina zaczęły napływać doniesienia o ostrzale prowadzonym na granicach Ukrainy, a także o atakach na ukraińskie miasta, nie tylko w Donbasie. Po nim rosyjskie wojska lądowe zaczęły wkraczać do Ukrainy ze wszystkich dostępnych stron, także od strony Białorusi. Granica państwowa została naruszona m.in. w obwodach czernichowskim, sumskim, ługańskam i charkowskim.
Eksplozje od rana słychać było w Kijowie, Odessie, Charkowie czy Mariupolu. Interfax-Ukraina informował, że rosyjska armia zaatakowała obiekty wojskowe w całym kraju. Do sieci trafiły dramatyczne nagrania.
Ucieczka z Kijowa. Ludzie opuszczają stolicę Ukrainy
W mediach społecznościowych pojawiły się nagrania samochodów masowo opuszczających stolicę Ukrainy, Kijów. Przestały działać szkoły i przedszkola. Szpitale, przychodnie i cały system opieki zdrowotnej zostały postawione w tryb gotowości. W mieście słychać było wybuchy. Zostały one zarejestrowane m.in. w czasie relacji dziennikarza CNN. Strzały słychać było także w okolicach znajdującego się w pobliżu Kijowa lotniska Boryspil.
W Kijowie cały czas jest reporter Onetu, Marcin Wyrwał. – Tak jak większość dziennikarzy przygotowujemy kamizelki kuloodporne i hełmy. Eksplozje niestety nasilają się – relacjonował od rana.
W kolejnej relacji Marcin Wyrwał przekazał, że z Kijowa widać miejsca, w których unosi się dym. – Pojawiają się informacje o setkach rannych w Kijowie – powiedział.
Część mieszkańców stolicy Ukrainy skryła się w schronach. Dziennikarz „Guardiana” Luke Harding przekazał, że do piwnicy budynku, w którym przebywa, schodzą całe rodziny z dziećmi.
Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, ogłasza stan wojenny i zrywa stosunki dyplomatyczne z Rosją
Po tym, jak Rosja zaatakowała w nocy Ukrainę, prezydent tego kraju Wołodymyr Zełenski ogłosił wprowadzenie stanu wojennego. – Eksplozje było słychać w wielu miastach Ukrainy; Rosja przeprowadziła ataki artyleryjskie na infrastrukturę i straż graniczną – dodał.
Rano rosyjskie wojska przekroczyły również granicę okupowanego Krymu i wjechały na teren Ukrainy. Zbrojną agresję można było zauważyć również na nagraniach z kamer internetowych, które znajdują się na ukraińskiej granicy. Ukraińska państwowa służba ds. sytuacji nadzwyczajnych informowała wcześniej, że wrogie wojska zajęły Horodyszcze i Mełowe w obwodzie ługańskim przy granicy z Rosją. Niektóre obiekty wojskowe stanęły w ogniu.
Ok. godz. 9 rosyjskie ataki odnotowano w zasadzie w całym kraju, w tym nieopodal granicy z Polską. Miejsca te zaznaczone są na poniższej mapie.
W tym czasie spłynęły również pierwsze tego dnia zdjęcia od dziennikarzy z Ukrainy
Co najmniej osiem osób zostało zabitych i dziewięć rannych w Ukrainie w wyniku rosyjskiego ostrzału — informowało około godz. 9 ukraińskie ministerstwo spraw wewnętrznych. Wśród ofiar był 17-latek zabity w obwodzie chersońskim i osoba, która zginęła w ataku lotniczym na miasto Browary w obwodzie kijowskim.
MSW Ukrainy podało też, że kolumny rosyjskich czołgów wjechały do części obwodu ługańskiego kontrolowanego przez rząd w Kijowie, ustawiając przed sobą białe samochody Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.
Po godz. 10 Wołodymyr Zełenski ogłosił, że Ukraina zerwała stosunki dyplomatyczne z Rosją.